W ubiegłym roku wynajęto aż 860 000 mkw., wakat spadł do 8,7 %, a do użytku trafiło 230 000 mkw. biur. W budowie jest kolejne 720 000 mkw.
Firma doradcza JLL podsumowała sytuację na warszawskim rynku biurowym w 2018 roku.
Powierzchnie flex na topie
Najważniejszym trendem ubiegłego roku był dynamiczny rozwój operatorów przestrzeni elastycznych. Największą aktywność w tym sektorze odnotowały WeWork oraz IWG, które odpowiadały za 52% popytu.
W zeszłym roku operatorzy przestrzeni flex wynajęli aż 112 000 mkw. biur, co stanowi 13% całkowitego popytu w Warszawie. Wyróżnikiem elastycznych biur na tle całego rynku jest różnorodność ich klientów - są to freelancerzy, start-upy, małe przedsiębiorstwa, jak również międzynarodowe korporacje. Taka struktura użytkowników biura wprowadza nowy styl pracy i ciekawe rozwiązania aranżacji przestrzeni, z których korzysta także tradycyjny rynek najmu biur
Rośnie popyt
Popyt na biura w Warszawie osiągnął rekordowy wynik 860 000 mkw. Jest to zasługa zarówno nowych podmiotów, które postanowiły rozpocząć swoja działalność w stolicy, operatorów powierzchni elastycznych jak i firm które zdecydowały się na dalszą ekspansję w Warszawie. Duże i częste transakcje na dodatkową powierzchnię biurową dla firm, takich jak Alior Bank, AstraZeneca, Deloitte czy Samsung, potwierdzają atrakcyjność biznesową stolicy
Do największych transakcji najmu zawartych w zeszłym roku należą odnowienie i ekspansja firmy Deloitte na ponad 22 000 mkw. w Q22, nowa umowa Komisji Nadzoru Finansowego na prawie 15 000 mkw. w budynku Piękna 2.0 oraz przednajem WeWork na ponad 14 000 mkw. w Mennica Legacy (cały mniejszy budynek).
Patrząc na poszczególne strefy biurowe, największą popularnością już tradycyjnie cieszyło się Centrum, gdzie wynajęto 240 000 mkw., a zaraz za nim uplasował się Mokotów - 220 000 mkw., oraz COB - 162 000 mkw. Szczególnie ważny jest wynik Mokotowa, bliski rekordowego 2012 roku, co potwierdza świetną kondycję dzielnicy. Jednak nie tylko główne lokalizacje biznesowe mają za sobą bardzo dobry rok. Dla przykładu, strefa Żwirki i Wigury zanotowała 90% wzrost popytu rok do roku.
Podaż też w górę
Kolejną szeroko komentowaną cechą warszawskiego rynku biurowego jest dynamiczny wzrost podaży, szczególnie w centrum. Obniżający się poziom pustostanów i dynamiczny wzrost popytu na biura spowodował przeniesienie uwagi deweloperów na Centralny Obszar Biznesu (COB) i Centrum, gdzie skoncentrowana jest zdecydowana większość aktywności budowlanej.
„Browary Warszawskie – Biura przy Bramie, CEDET, Proximo II były w pełni wynajęte w momencie uzyskania pozwolenia na użytkowanie, podczas gdy średnia dla Warszawy wynosi 70% wynajęcia w momencie oddania obiektu. Na koniec roku wynajęcie budynków ukończonych w 2018 roku wzrosło do 85%. Tak dobry wynik w połączeniu z rosnącym poziomem przednajmu dużych, realizowanych projektów, np. The Warsaw Hub (B & C), Varso Place (I & II & Tower), Mennica Legacy oraz Generation Park (X,Y,Z), pokazuje imponującą chłonność warszawskiego rynku. W 2018 roku firmy wynajęły więcej dodatkowych biur niż łączna powierzchnia wszystkich nowych obiektów na przestrzeni roku”, dodaje Anna Młyniec.
Łącznie zeszłym roku rynek wzbogacił się o ponad 230 000 mkw. powierzchni. Wśród największych nowych projektów znalazły się Koneser (21 100 mkw.), Proximo II (20 000 mkw.) oraz Equator IV (19 200 mkw.).
„W stolicy nadal możemy obserwować wysoką aktywność deweloperów, a pierwszym wyborem dla inwestycji nadal jest centrum. Obecnie w budowie pozostaje 720 000 mkw. nowoczesnej powierzchni biurowej, jednak nowe realizacje nie zachwieją sytuacją na warszawskim rynku, a równowaga między popytem a podażą będzie zachowana”, komentuje Mateusz Polkowski.
Pustostany i czynsze
Poziom pustostanów w Warszawie pozostaje w tendencji spadkowej. Pod koniec 2018 r. wyniósł 8,7%, co jest najniższym wynikiem od 2012 roku. W strefach centralnych wynosi on 5.4%, co oznacza że dostępność opcji najmu w istniejących budynkach w Centrum jest bardzo ograniczona.
Najwyższe czynsze transakcyjne wzrosły w centralnych częściach Warszawy ze względu na wysoki popyt, niski wskaźnik pustostanów oraz rosnące koszty budowy. W szerokim centrum czynsze dla najlepszych nieruchomości wynoszą od 17 euro do 23,5 euro / mkw. /miesiąc, a poza nim od 11 euro do 15 euro/ mkw. / miesiąc.
„To wyjątkowy moment dla warszawskiego rynku biurowego. Rekordowy popyt, bardzo wysoka absorpcja nowej powierzchni i dynamiczny rozwój operatorów elastycznych przestrzeni do pracy wskazują nie tylko na wyjątkową atrakcyjność Warszawy i jego rosnącą dojrzałość, ale co ważne – stale zwiększającą się różnorodność sektora i wciąż duży potencjał do dalszego rozwoju rynku” podsumowuje Anna Młyniec.