Anglo/real estate żargon czyli dziwny język, którym posługują się doradcy ds. nieruchomości, agenci, negocjatorzy, właściciele budynków. Przygotowaliśmy ten krótki słownik z myślą o najemcach, którzy często spotykają się z hermetycznym językiem, pełnym anglicyzmów, w którym słowa, określenia lub konstrukcje zapożyczone są z języka angielskiego. Poniżej przedstawiamy podstawowe terminy (od A do Z), w krótkim słowniku nieruchomościowo-polskim.
Add-on factor (edony) czyli Współczynnik powierzchni wspólnych: współczynnik dla całego budynku, wyrażony w %. Obejmuje poziome części wspólne budynku współużytkowane przez najemców takie jak m. in. recepcja, zazwyczaj również hole windowe, wspólne toalety na piętrach etc.
Asking rent czyli Czynsz wyjściowy: stawka czynszu oferowana wyjściowo przez właściciela/wynajmującego nieruchomości i podawana (jak wszystkie niżej opisane czynsze) jako stawka (zwykle w Euro, rzadziej w PLN) za metr kwadratowy za miesiąc.
Break option (brejki) czyli Opcja wcześniejszego wyjścia: zapisane w umowie prawo do zakończenia najmu wcześniej niż przed zakończeniem pełnego okresu najmu zwykle pod określonymi w umowie warunkami dodatkowymi.
Cash flow (kasz floły) czyli Zestawienie kosztów: tabelaryczne zestawienie wszystkich kosztów najmu w poszczególnych budynkach pokazane w rozbiciu na lata najmu, narzędzie służące do porównania ofert najmu (proposali).
Effective rent (efektiwy) czyli Czynsz efektywny: czynsz bazowy lub transakcyjny w zależności od momentu zaawansowania procesu, pomniejszony o zwolnienie z czynszu (rent frisy) przeliczone na całość okresu najmu, jest to wynik matematycznej kalkulacji – ta stawka nie pojawia się w umowie, tylko w ofertach.
Fit out contribution/budget/allowance czyli Budżet na aranżacje powierzchni: budżet wyrażony jako stawka w EUR lub PLN za metr kwadratowy lub jako całościowa kwota; proponowany przez wynajmującego.
Fit-out (fit aut) czyli Aranżacja powierzchni: aranżacja powierzchni biurowej, która jest realizowana po podpisaniu umowy najmu lub aneksu do umowy najmu.
Gross space czyli Wielkość powierzchni brutto: wielkość powierzchni biurowej netto powiększona o udział w powierzchniach wspólnych na piętrze (np. część toalet i korytarza jeżeli nie są używane wyłącznie przez najemcę) oraz o add-on factor (współczynnik powierzchni wspólnych).
Headline rent / Base rent czyli Czynsz bazowy: stawka bazowa czynszu wynegocjowana i zawarta w umowie najmu, podawana jako stawka (zwykle w Euro, rzadziej w PLN) za metr kwadratowy za miesiąc.
Hot desking czyli Polityka zajmowania biurek: czasowe miejsca pracy używane przez różne osoby lub współdzielone przez te same osoby pracujące w różnym czasie; ich wykorzystanie zapewnia optymalizację miejsca pracy.
HVAC (hfak) czyli Instalacje: instalacje grzewcze (heating), wentylacja (ventilation), klimatyzacja (air-conditioning), i chłodzenie (cooling). Rozprowadzane na podstawie planu powierzchni, jej układu (open space lub układ gabinetowy) i ilości pracujących w danym pomieszczeniu osób.
Landlord czyli Wynajmujący: ten kto wynajmuje powierzchnie biurowe komuś, zazwyczaj właściciel, asset manager lub deweloper nieruchomości.
LOI (Letter of Intent) / HOT (Heads of Terms) czyli List intencyjny: opisuje główne komercyjne założenia wynegocjowanej oferty w budynku, w którym najemca planuje podpisanie umowy najmu, forma rezerwacji powierzchni.
Long list czyli Długa lista: szeroka lista budynków, które spełniają wymagania najemcy (pierwsze sito)
Net space czyli Wielkość powierzchni netto: wielkość powierzchni biurowej, którą obejmuje space plan czyli zgodna z wymaganiami najemcy powierzchnia użytkowa.
Open space czyli Powierzchnia otwarta: powierzchnia biura bez ścianek działowych, bez oddzielnych pokoi, gabinetów.
Property Manager (pi-em) czyli Zarządca nieruchomości: Manager opiekujący się nieruchomością, zarządzający w imieniu właściciela budynku takimi usługami dostarczanymi przez budynek jak: ochrona, sprzątanie powierzchni wspólnych, recepcja, rozliczanie opłat za czynsz i koszty eksploatacyjne.
Proposal czyli Oferta: oferta najmu powierzchni biurowej przygotowywana przez wynajmującego dla najemcy.
Rent free periods (rent frisy) czyli Okresy zwolnienia z opłat czynszowych: zwolnienie z czynszu wyrażone w miesiącach, opisane jako procentowa płatność czynszu np. równowartość 4 pełnych miesięcy zwolnienia z czynszu, płatne jako 8 miesięcy po 50% czynszu bazowego na początku 60 miesięcznego okresu najmu.
Service charge (serwis czardże) czyli Opłaty eksploatacyjne: koszty funkcjonowania budynku płacone przez najemców obejmujące m.in. podatki, ubezpieczenie budynku, koszty takie jak np. recepcja, ochrona, sprzątanie powierzchni wspólnych itp. podawane jako stawka (zwykle w PLN, rzadziej w Euro) za metr kwadratowy za miesiąc).
Short list (szort lista) czyli Krótka lista: lista wybranych 3-4 budynków, które przejdą do kolejnego etapu negocjacji, a z wyłonionym zwycięzcą zostanie podpisany list intencyjny.
Space plan (spejs plan) czyli Plan powierzchni: plan uwzględniający wytyczne klienta takie jak ilość osób, sposób jej aranżacji – open space, gabinety lub układ mieszany, sale konferencyjne, funkcje dodatkowe – kuchnia, serwerownia, magazynki, i coraz bardziej popularne ostatnio chillout/play roomy (miejsca odpoczynku, rozrywki).
Tenant czyli Najemca: ten kto wynajmuje powierzchnie biurowe od kogoś, zazwyczaj firma poszukująca dla siebie biura.
Tour book (turbuki) czyli Broszurka biurowców: książka na wycieczkę po biurowcach (czyli viewingi), plik zazwyczaj składający się z podsumowania podstawowych informacji o budynku, zdjęć budynków i mapy lokalizacji; używana podczas wizytacji w budynkach, przydatna zwłaszcza kiedy liczba budynków jest większa.
Transaction rent czyli Czynsz transakcyjny: wynegocjowana stawka czynszu bazowego, która pojawia się w umowie najmu.
Vacancy czyli Pustostany: powierzchnia niewynajęta w stosunku do powierzchni całkowitej na danym rynku, zazwyczaj wyrażone %.
Viewing (wjułing) czyli Wizytacja: odwiedziny potencjalnego najemcy w budynku z długiej listy celem weryfikacji najlepszych powierzchni.